Toekomst mineralenbalans?

MINAS is in Nederland verleden tijd, maar… Wellicht dat we in de toekomst in Europees verband toch weer met een soortgelijk systeem te maken krijgen. Dat is winst. Winst voor het milieu, winst voor de veehouder en eigenlijk ook winst voor het Nederlandse beleid. Tot die tijd kunnen melkveehouders met de excretiewijzer hun voordeel doen. MINAS bleek uiteindelijk een waardevol managementinstrument. Immers, de technische en economische resultaten in de melkveehouderij verbeterden, terwijl het stikstofoverschot afnam. Binnen MINAS konden melkveehouders hun bedrijf optimaliseren en rekening houden met bedrijfsspecifieke omstandigheden en persoonsgebonden kenmerken. Gebruiksnormen bieden te weinig uitdaging Het huidige stelsel van gebruiksnormen biedt ondernemers weinig impulsen om actief te zoeken naar wat voor hen en hun bedrijf het beste is. Mogelijk dat de bedrijfsspecifieke excretie de pijn verzacht. Voorwaarde is dat de veehouder in staat is de omzetting van voereiwit naar melkeiwit efficiënt te laten verlopen. Bovendien moet hij dan de omstandigheden mee hebben. Hij moet dus een goeie mineralenmanager zijn en daarnaast een ruim aandeel snijmaïs in het rantsoen hebben. De door Koeien & Kansen ontwikkelde excretiewijzer is daarbij een nuttig hulpmiddel. Naast de werkelijke (berekende) excretie kan de melkveehouder met de excretiewijzer in ieder geval het effect van diverse (alternatieve) voer- en managementstrategieën op de excretie doorrekenen. Hierdoor kan hij tenminste de veecomponent in zijn mineralenkringloop weer optimaliseren. Europa ontwaakt Ik hoop dat de melkveehouderij in de toekomst weer een balansinstrument kan toepassen dat inzicht verschaft in de efficiëntie van het gehele bedrijf. Een dergelijk instrument kunnen we ook gebruiken bij het bepalen van fosfaatgebruiksnormen. De aanscherping van de fosfaatbemesting vraagt immers ook om bedrijfsspecifieke gebruiksnormen. Gewasopbrengsten variëren nou eenmaal door bodemomstandigheden en management. Een bedrijfsspecifieke gebruiksnorm die rekening houdt met de fosfaattoestand van de bodem, voorkomt opbrengstderving bij gronden die bovengemiddeld produceren en milieuschade daar waar de ondernemer en zijn grond niet bovengemiddelde kunnen produceren. Op termijn verwacht ik dat de mineralenbalans in Europa als een meer geavanceerd instrument wordt geaccepteerd. Onze collega’s in soortgelijke projecten als Koeien & Kansen in Europa erkennen inmiddels dat het balansoverschot een betere indicator is voor de uiteindelijke milieukwaliteit. Meer administratie. Nou en! Uiteraard vraagt een dergelijk systeem meer administratie dan het huidige systeem. Maar is dat erg? Volgens mij niet. Het is geen ballast, maar noodzakelijke informatie om een bedrijf goed te kunnen sturen. Net als de uitslag van de melkcontrole. Door het slim koppelen van diverse informatiesystemen is dit vergaand te automatiseren.We moeten daarvoor niet bang zijn. Het is een kans en tegelijkertijd een enorme uitdaging om op termijn een soort MINAS+-systeem te regelen.