Rapportage Teelt de grond uit : Project in het Innovatieprogramma Kaderrichtlijn Water

De teelt van laanbomen is een meerjarige teelt (drie tot vier jaar) die in verschillende fasen kan worden onderscheiden. In het ‘telen in goten’ project is de eerste fase van de laanbomenteelt onderzocht, waarbij in substraat los van de grond wordt geteeld. De producten uit dit eerste teeltjaar worden daarna opgeplant voor de volgende teeltfase. Ook zijn in het gotensysteem testen uitgevoerd met andere boomkwekerijgewassen, zoals vruchtbomen, sierheesters. Het project “telen in goten” werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met de boomkwekers J.W. Crum BV en Willemsen & Zn BV. Hun betrokkenheid en inzet bij de uitvoering van het project was van groot belang. Andere projectpartners waren: Waterschap Rivierenland en WUR-Plant Research International. Toeleveranciers van gootmateriaal, substraten, meststoffen, machines, sensoren, etc. waren zeer geïnteresseerd in de ontwikkeling en met de inzet van hun expertise een bijdrage geleverd aan de succesvolle uitvoering van het project. Belangrijkste doelstelling van het project was de ontwikkeling van het telen in goten systeem, de beschrijving van het systeem en de mogelijkheden van het systeem onder de aandacht te brengen van diverse sectoren. Dat is goed gelukt. Het systeem trok veel aandacht vooral ook vanwege de goede teeltresultaten en economisch perspectief. Vanuit KRW optiek is een belangrijk resultaat het realiseren van terugdringen van de emissie van gewasbeschermingsmiddelen, zowel in kg. actieve stof als in Milieu Belastings Punten (Tabel 1). Ondanks de waargenomen verschillen tussen 2009 en 2010, die voor het belangrijkste deel zijn te verklaren door het verschil in weersomstandigheden, is de milieubelasting van de gotenteelt duidelijk lager dan die van de volle grond. Een tweede belangrijk resultaat is dat de emissie van nutriënten vanuit dit systeem beperkt is, als gevolg van de mogelijkheid om optimaal te profiteren van de toepassing van gecontroleerd vrijkomende meststoffen en door efficiënte watersturing. De emissie kan nog verder worden terug gedrongen door de opvang en hergebruik van het drainwater. Tabel 1. Milieu Belasting Punten van de in de laanbomenteelt gebruikt gewasbeschermingsmiddelen (insecticiden, fungiciden en herbiciden). Vergelijking van het goten systeem met de teelt in de volle grond. Referentie volle grond Goten 2009 Goten 2010 Insecticiden 373 782 233 Fungiciden 354 95 17 Herbiciden 2753 610 839 Totaal 3479 1487 1089 Foto 1 geeft een overzicht van de onderwerpen waar o.a. aan gewerkt is en een beeld van de geboekte resultaten. Foto 1. Overzicht van systeem en resultaten (bron folder Telen in goten). De planten uit het gotensysteem van seizoen 2009 zijn opgenomen in een vervolg project, teelt de grond uit (deelproject teelt van laanbomen in containers). Doelstelling is het ontwikkelen van een gesloten keten teeltsysteem. Het deelproject is in 2011 afgesloten met mooie resultaten. Financier van dit project was het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) en het Productschap Tuinbouw (PT).