“Rapid Risk Assessment” voor introductie van hoog pathogene aviaire influenza in de Nederlandse commerciële pluimveehouderij

Deze “rapid risk assessment” voor introductie van hoog pathogene aviaire influenza (HPAI) op Nederlandse commerciële pluimveehouderijen is uitgevoerd in november 2021. Het doel van dit rapport is het bundelen van de beschikbare informatie over de aanwezigheid van HPAI in commerciële pluimveebedrijven en wilde vogels. Op basis van de beschikbare informatie wordt een kwalitatieve risicoanalyse voor de introductie van HPAI op commerciële pluimveebedrijven uitgevoerd. Dit rapport geeft een overzicht van de HPAI infecties die zijn gerapporteerd in de periode van 9 september 2021 t/m 2 november 2021. Rusland meldde in september 2021 de vondst van HPAI H5N1 virus in wilde vogels en daarna ook in pluimvee. Vervolgens werd HPAI H5N1 virus aangetoond in dode en/of levende wilde vogels in Finland, Denemarken en Duitsland. Vanaf half oktober 2021 is er ook HPAI H5N1 virus aangetoond in dode wilde vogels in Nederland: een Grauwe Gans die is gevonden in Bilthoven, een Knobbelzwaan in Olst en een Zilvermeeuw in Hallum. Daarnaast zijn er HPAI H5Nx virussen, H5 virussen waarvan het N-type niet getypeerd kon worden bij diagnostiek, aangetoond in wilde vogels in Nederland: een Grauwe Gans gevonden in Spaarndam, een Knobbelzwaan in Zoeterwoude, een Tureluur in Hallum en een Brandgans op Ameland. Op 26 oktober 2021 werd er HPAI H5N1 virus gedetecteerd op een uitloop-leghennenbedrijf in Zeewolde (Flevoland). Vier dagen later volgde een detectie op een vleeskuikenbedrijf in Grootschermer (Noord-Holland). Ook is er HPAI H5N1 virus gedetecteerd bij pluimvee van een hobbyhouder met >50 vogels in Assendelft (Noord-Holland). Genetische analyse heeft aangetoond dat het nieuwe HPAI H5N1 virus een andere genetische samenstelling heeft dan het HPAI H5N1 virus dat eerder in 2021 werd gevonden. Het betreft dus een nieuwe virus introductie, waarschijnlijk werd het virus in oktober door trekvogels in Nederland geïntroduceerd. De recente vondsten van besmette wilde vogels bevestigen dat er opnieuw sprake is van een vogelgriepuitbraak onder wilde vogels in Nederland, die al wijdverspreid is over het land. Door de najaarstrek zijn er veel wilde vogels in Nederland, dit zal verder toenemen aankomende periode en de vogels zullen zich verder verspreiden over (waterrijke gebieden) in Nederland. Ook zal naar verwachting de omgevingstemperatuur verder afnemen. Beide factoren verhogen de transmissie van HPAI tussen vogels. Concluderend, het risico voor de Nederlandse commerciële pluimveehouderij om besmet te raken met HPAI wordt ingeschaald als zeer hoog voor Nederland. Het ingeschatte risico is op dit moment hoger dan het ingeschatte risico van de vorige analyse (sept 2021), waarin het risico werd ingeschat als medium voor Nederland.