Ontwikkeling van een quickscan ecologische kwaliteit voor langzaam stromende wateren in Zuid-Nederland op basis van macrofauna

Er is een groeiende behoefte aan methoden die op een eenvoudige en snelle wijze een globale uitspraak kunnen doen over de ecologische toestand van een oppervlaktewater. Op basis van macrofaunamonsters van waterschap Brabantse Delta, de Dommel, Aa en Maas, Limburg en Rivierenland genomen in de periode 2014-2019 is daarom een quickscan ontwikkeld waarmee op basis van een beperkte set relatief gemakkelijk herkenbare indicatortaxa de kwaliteit van een langzaam stromende beek of riviertje (KRW-typen R4, R5 en R6) in drie kwaliteitsklassen kan worden ingeschat. Eerst zijn de indicatoren voor de verschillende toestanden vastgesteld en heeft een selectie en/of aanpassing van het taxonomisch niveau op basis van herkenbaarheid plaatsgevonden. Vervolgens is op basis van deze indicatorlijst de quickscan-ontwikkeling gestart. Hiervoor zijn drie benaderingswijzen getest, gebaseerd op positieve en negatieve indicatoren, indicatiewaarden en specifieke taxonomische groepen (EPT). Het bleek dat een quickscan die werkt met de som van de indicatiewaarden van specifieke taxa, die is uitgedrukt in een score van laag tot hoog, welke gedeeld wordt door het totaal aantal scorende taxa om te kunnen corrigeren voor de taxonrijkdom in het monster de beste resultaten gaf bij een vergelijking met de toestandsbepaling op basis van de KRW maatlatten. Met deze benadering, de quickscan ecologische kwaliteit (QS-EK) voor langzaam stromende wateren in Zuid-Nederland, werd circa driekwart van de monsters in dezelfde kwaliteitsklasse ingedeeld.