Notitie KIWK: maatregeleffectiviteit plasherstel: Algenrespons op nutriënten-reductie in de Groote Melanen

Een van de doelen van de Kennisimpuls waterkwaliteit (KIWK) is het kwantificeren van de effectiviteit van lokale maatregelen in verschillende watertypen op verschillende organismengroepen. In dit document wordt de effectiviteit van een pakket van nutriënt reducerende maatregelen op de algenrespons in de Groote Melanen geanalyseerd. Er kan worden geconcludeerd dat de afname in de totaal fosfor en blauwalgen chlorofyl-α concentraties in 2016 duiden op een vermindering in eutrofiering na de maatregelen. De algengemeenschap is op te delen in twee verschillende clusters vóór de maatregelen en een derde cluster ná de maatregelen. De indicatoren van de clusters vóór de maatregelen hebben een hogere tolerantie voor totaal fosfaat concentraties wat overeenkomt met de vermindering in eutrofiering. Hoewel de situatie is verbeterd, wijst de dominantie van blauwalgen echter nog steeds op eutrofe omstandigheden. We hebben geen informatie beschikbaar over de mogelijke oorzaak van de verandering in algengemeenschap tussen 2008 en 2011, maar mogelijk is deze verschuiving gerelateerd aan de weersomstandigheden. Doordat de verandering niet rechtlijnig is, komt de verbetering niet goed naar voren in de trendanalyse met de Principal Response Curve methode. Fytoplankton heeft echter een zeer korte levensduur waardoor algen bloeien zeer variabel kunnen zijn over tijd. Zeer frequente metingen van (blauwalgen) chlorofyl-α concentraties geven mogelijk efficiënter inzicht in de maat van algen bloeien en daarmee eutrofiëring over tijd dan moment opnames van de fytoplanktongemeenschap in plassen en meren. Een nadeel is echter dat met het gebruik van chlorofyl-α concentraties niet naar het effect van eutrofiëring op hogere planten, andere algen (benthisch) en dieren gekeken wordt. Deze andere organismen kunnen tevens als indicator dienen voor langere termijn processen, waarvoor fytoplankton minder geschikt is.