Methodiek berekening bronnen van stikstof en fosfor in uitspoelend bodem-en grondwater

Aanleiding In veel regionale oppervlaktewateren worden Kaderrichtlijn Waterdoelen ten aanzien van stikstof- en fosforconcentraties nog niet bereikt. De uit- en afspoeling vanaf landbouwgronden heeft hierin een grote bijdrage. Om de uit- en afspoeling verder te beperken zijn ook gebiedsgerichte en bedrijfsspecifieke maatregelen nodig. Daarvoor is zowel kennisverdieping als verdere kennisdeling nodig. Bij waterbeheerders is er behoefte aan kennis over bronnen en routes op stroomgebiedsniveau om locaties te kunnen identificeren waar maatregelen doelmatig ingezet kunnen worden: de juiste maatregel op de juiste plaats. Daarnaast hebben waterbeheerders en agrariërs behoefte aan kennis over de effecten van maatregelen op perceelsniveau.Doel Het doel van het gehele project “Nutriënten: welke landbouwmaatregelen snijden hout” dat binnen het onderzoeksprogramma van de Kennisimpuls Waterkwaliteit wordt uitgevoerd, is de juiste maatregelen op de juiste plek ingezet te krijgen door:• State-of-the-art meettechnieken, modellen en kennis over bronnen en routes in stroomgebieden samen te brengen• Gegevens op bedrijfsniveau te integreren voor bedrijfsspecifieke handelingsperspectieven• De effecten van veelbelovende maatregelen te onderbouwen.Een deel van de doelen is gerealiseerd in andere deelprojecten, waarvan “Maatregel op de Kaart” en“Reviews van maatregelen ter vermindering van de uit- en afspoeling van nutriënten” de belangrijkste waren.Voor het onderhavige deelproject “Methodiek berekening bronnen van stikstof en fosfor in uitspoelendbodem- en grondwater” zijn de volgende doelen geformuleerd:• op stellen van een rekenschema waarin beperkingen van oudere methoden voor het bereken van bodembronnen zijn opgeheven• implementatie van de methodiek in een rekencode, met percelen uit de pilotgebieden als cases voor modelverificatie• opstellen van een testplan dat resulteert in een robuuste versie ter ondersteuning van andelijke beleidsanalyses en gebiedsstudies Resultaat De nieuwe methode biedt de mogelijkheid om de bijdragen uit de verschillende bronnen aan de uitspoeling dynamisch in de tijd te berekenen, terwijl eerdere methoden dit niet konden. Ook kan met de nieuwe methode en beter onderscheid gemaakt worden tussen uitspoeling door nalevering van de bodem, uitspoeling uit historische bemesting en uitspoeling door recente en actuele bemesting. Daarnaast is de nieuwe methode is minder rekenintensief dan de eerdere methode op basis van een gevoeligheidsanalyse en vergt het ook minder voorbewerking van modelinvoer en nabewerking van modelresultaten. De methode is daarmee beter geschikt om vaker in te zetten. De ontwikkeling bevindt zich nog in de testfase met een test op een perceel in elk van de twee pilotgebieden. Het verder testen onder meerdere omstandigheden is nodig voordat het bedrijfsklaar is voor landelijke beleidsstudies. Ook is een vergelijking met resultaten van de eerdere methode nodig en dienen eventuele verschillen met voorgaande resultaten eerst goed begrepen en geduid te worden alvorens de nieuwe methode breed in te zetten voor beleids- en gebiedsstudies.