Maatschappelijk vertrouwen in de varkenshouderij: Deel 1: managementsamenvatting en conclusies

De aanleiding voor het project met de ‘officiële’ titel ‘Maatschappelijk vertrouwen in de veehouderij, in het bijzonder in de varkenshouderij’ is het topsectordocument Agro & Food: De Nederlandse groeidiamant (2011). Hierin wordt gesteld dat maatschappelijk draagvlak van wezenlijk belang is voor de Agro & Foodsector. Het idee is dat technische oplossingen, zoals nieuwe stalsystemen, kunnen bijdragen aan het creëren van een positief beeld van de sector, maar waarschijnlijk niet voldoende zijn voor het herstel van maatschappelijk vertrouwen in de Agro & Foodsector in het algemeen en de varkenshouderij in het bijzonder. Maatschappelijk ver- en wantrouwen in voedsel en voedselproductie is vandaag de dag onverminderd actueel. De paardenvleesaffaire en de doorgaande stroom van berichten in de media dat er met voedsel wordt gefraudeerd, illustreren dit. Dat de Onderzoekraad voor Veiligheid momenteel onderzoek doet naar voedselveiligheidrisico’s in de vleesverwerkende industrie is eveneens tekenend. Maar het vraagstuk van maatschappelijk vertrouwen is niet nieuw. Het is een issue dat al langere tijd speelt. Mede met het oog hierop is veel geïnvesteerd in betere stalsystemen en regelgeving en zijn er diverse commissies en dialogen geweest. Toch is en blijft maatschappelijk vertrouwen en draagvlak delicaat en gebrekkig. Dit wordt door de sector als problematisch ervaren. Aan Wageningen UR is gevraagd een onderzoek te doen naar het maatschappelijk vertrouwen van de veehouderij, met de toespitsing op de varkenshouderij. Het onderzoek is tweeledig van karakter. Enerzijds gaat het om diagnose die tot doel heeft meer te begrijpen van maatschappelijk vertrouwen en van de mechanismen die tot wantouwen of tot vertrouwen leiden. Op basis hiervan heeft dit onderzoek, anderzijds, tot doel voorstellen te doen over (het ontwikkelen van) interventies die bijdragen aan verbetering van maatschappelijk vertrouwen.