In de ban van de Betuwse dijken; deel 2 Oosterhout; een bodemkundig, historisch en archeologisch onderzoek naar de opbouw en ouderdom van de Waaldijk te Oosterhout (Over-Betuwe)

In het kader van de dijkverzwaring is in opdracht van het Polderdistrict Betuwe bij Oosterhout (Gld.) de opbouw en de ouderdom van een oud dijkvak onderzocht. Op drie plaatsen was het buitentalud van de dijk afgegraven. Het onderzochte dijkvak moet voor 1500 zijn aangelegd. De samenstelling van het onderste pakket wijkt enigszins af van de laag erboven. Dit zou kunnen wijzen op een noodkade (van voor 1500). Op 1 m beneden de kruin van de huidige dijk bevindt zich een oud wegdek, dat voor de dijkverzwaring van 1881/1883 is aangelegd. In die periode is de helling van het buitentalud van 1:3 naar 1:4 gebracht en bekleed met een laag baksteen. Onder de buitenteen van de dijk komt een laag kolenslib voor, die sinds circa 1870 door de Waal is afgezet. De overige Oosterhoutse dijkvakken zijn steeds weer teruggelegd als gevolg van talloze dijkdoorbraken. De oudst bekende is die van 1564, de jongste van 1820. De doorbraken vonden voornamelijk plaats daar waar de stroomrug van het Rietgraafsysteem de bandijkkruist. In het midden van de 16e eeuw lag Oosterhout als een gestrekt dijkdorp aan een schaardijk. Het voorland was door de aanleg van kribben aan de overzijde van de Waal aan erosie onderhevig. De schaardijk is in de 17e eeuw herhaaldelijk doorgebroken.In de 18e eeuw is door kribbenaanleg veel land aangewonnen. Na de doorbraak van 1820 werd de bandijk sterk naar binnengelegd. Het nieuwe dorp Oosterhout ontwikkelde zich loodrecht op de dijk.