Hoe Natuurbeheer de Veerkracht en Levensvatbaarheid van Landbouwbedrijven kan Vergroten

De markt van landbouwproducten wordt steeds wisselvalliger wat er voor zorgt dat de landbouwer steeds vaker bloot staat aan prijs risico’s. Door de specialisatie in de landbouw, schaalvergrotingen de daarmee gepaard gaande externe financieringsbronnen, leidt dit steeds vaker tot financiële risico’s welke de levensvatbaarheid van het landbouwbedrijf kan bedreigen. Bovendien neemt de concentratie van agribusinessbedrijven (toeleverende - en afnemende industrie) in het agrarisch marktkanaal toe. Dit heeft geleid tot een machtsverschuiving ten aanzien van het afwentelen van prijsrisico’s: steeds vaker moet de landbouwer deze risico’s op zich nemen. Vaak zal de doelstelling van de landbouwer zijn om waarde te creëren en om het boerenbedrijf in goede gezondheid over te kunnen dragen aan de volgende generatie. Waarde creatie kan op twee manieren worden verwezenlijkt: 1. het realiseren van hogere netto kasstromen (door bijvoorbeeld waarde toe te voegen aan eind product of de afzet van geproduceerde producten zelf ter hand te nemen),2. het reduceren van de kapitaal kostenmiddels het reduceren van de volatiliteit in de netto kasstromen (volatiliteit=de mate van schommelingen in het bedrijfsresultaat van de onderneming). Reductie van de fluctuaties van de netto kasstromen kan worden gerealiseerd middels een doordacht risicomanagement strategie waarbij men inzicht heeft in de verdelings functie van de verwachtte winst, dat wil zeggen dat men inzicht heeft in de toekomstige gemiddelde winstgevendheid en de spreiding van deze winstgevendheid.Het reduceren van de kapitaal kosten middels het reduceren van de fluctuaties in de netto kasstromen is een zeer effectieve strategie gebleken. Zo toont recent onderzoek aan dat landbouwers die risicomanagement tot kerntaak van hun bedrijfsvoering maken systematisch en consistent beter presteren dancollega’s die dat niet doen.De vraag is nu: hoe kan ik op mijn bedrijf risicomanagement handen en voeten geven?• Bekende strategieën om prijsrisico’s te reduceren zijn bijvoorbeeld vaste afzet contracten. Bij vaste afzetcontracten wordt de prijs voor het product vandaag afgesproken voor levering in de toekomst.• Een andere mogelijkheid is het afsluiten van goederentermijn contracten. Deze laatste worden steeds vaker door landbouwers gebruikt in de graan- en aardappelteelt.• Een andere strategie die kan worden gebruikt is om deel te nemen aan natuurbeheerprogramma’s waarbij de beloning niet of minder afhankelijk is van de agrarische (graan) productprijs. Het korenwolf project is een mooi voorbeeld van een natuurbeheerprogramma waarbij de landbouwer Hoe Natuurbeheer de veerkracht en levensvatbaarheid van landbouwbedrijven kan vergroten bijdraagt aan het verbeteren van natuur en tegelijkertijd de kapitaal kostenvan zijn bedrijf kan reduceren (middels het verkleinen van de fluctuaties in winst) waardoor de veerkrachtigheid en levensvatbaarheid wordt vergroot.