Exotische macrofauna en macrofyten in de Nederlandse zoete wateren : voorkomen en beleid in 2012

Tot 2012 zijn er circa 66 macrofauna-exoten en 36 exotische water- en oeverplanten vastgesteld in de Nederlandse zoete wateren. Het exacte aantal is niet vast te stellen omdat de herkomst van een aantal soorten onduidelijk is. Voor de zoetwatermacrofauna is dit ongeveer 3% van de totale fauna, terwijl voor waterplanten dit percentage hoger ligt; rond de 8%. De laatste jaren is het aantal nieuwkomers binnen de macrofauna sterk gestegen. De handel in dieren en planten (waarmee de dieren meeliften) is een zeer belangrijke bron van exoten geworden, terwijl voorheen veel dieren zich verspreidden via nieuw gegraven waterwegen. Het aantal vondsten van exotische waterplanten lijkt niet zo sterk toe te nemen. De bron van deze nieuwkomers is meestal de handel in tuin(vijver)- of aquariumplanten. Veel exotische dieren en planten blijken succesvol te zijn in de Nederlandse wateren. Van het totale aantal waargenomen macrofauna-exoten is circa 27% algemeen tot zeer talrijk en afhankelijk van het watertype komt 13-35% tot dominantie in het systeem. Voor de waterplanten is circa 50% vrij tot zeer algemeen. De meeste soorten worden gevonden in beken, sloten, meren/plassen en kanalen. Het beleid op het gebied van exoten verschilt per waterschap. Vaak wordt er geen onderscheid gemaakt tussen inheemse plaagsoorten en invasieve exoten: beleid en beheer is over het algemeen geconcentreerd op veiligheid, waterkwantiteitsbeheersing, bescherming van de inheemse biodiversiteit en op het voorkómen van economische schade. Ee specifieke maatregel is het convenant waterplanten. Met de ondertekening hebben een aantal partijen afgesproken bepaalde soorten invasieve aquarium- en vijverplanten niet meer te verhandelen