Consultancy : Perspectief Veredelingsonderzoek Roos

A.P. Smits, Bertus Meijer, M.E.C.M. Hop

    Research output: Book/ReportReportProfessional

    Abstract

    De meest gebruikte onderstam in Nederland (geschat op 90% van de geoculeerde struikrozen) is de in 1890 geïntroduceerde ‘Laxa’ onderstam. Het is zeer bewonderenswaardig dat dit, na meer dan 120 jaar na de introductie, nog altijd de meest gebruikte onderstam in Nederland is. Daarnaast is het ook begrijpelijk dat door het grootschalige gebruik hiervan problemen met ziektegevoeligheid alleen maar toenemen. Dit onderzoek heeft ondermeer genetische merkers gevonden voor resistentie tegen sterroetdauw. Daarnaast wordt hard gewerkt aan een genetische kaart voor rozen. Ook is verwantschap tussen rozen tegenwoordig goed te achterhalen. De onderstam ‘Laxa’ is pentaploïd, waardoor bij bevruchting en zaadvorming slechts een klein deel van de genetische eigenschappen door de vaderplant wordt doorgegeven. Deze eigenschap kan veredelingswerk met de ‘Laxa’ erg beïnvloeden (zowel positief als negatief). Het zou zeer wenselijk zijn als genetische eigenschappen die bekend zijn over resistentie zondermeer overgebracht zouden kunnen worden naar de gewenste roos (cisgenese). Op dit moment wordt deze vorm van genetisch gemodificeerde gewassen in Europa niet breed gedragen, ontwikkelingen ook op moreel gebied staan echter niet stil. Indien deze technieken worden toegelaten kan versnelling van de veredelingswerkzaamheden de kosten en opbrengsten in een gunstigere balans brengen. Alternatief voor traditionele dan wel gemodificeerde veredeling is het gebruik van veredelde hybriden die de gewenste eigenschappen reeds hebben. Tijdens dit onderzoek zijn verschillende rozen gevonden met de eigenschappen die zeer wenselijk zijn voor de nieuwe onderstam van tuinrozen. Deze onderstammen zijn dus nu al beschikbaar, alleen moeten ze getest worden en voldoende kunnen worden vermeerderd. Nadeel van deze hybriden is dat de eigenschappen hiervan niet stabiel in het zaad zijn. Het gebruik van deze onderstammen heeft bij testen voor snijrozen via stenten veelbelovende resultaten gegeven. Discussie op dit gebied is wel de financiële haalbaarheid van stenten ten opzichte van de goedkope Laxa-zaailingen. Hoewel aan de directe kosten van de methode niet zal kunnen worden getornd, zijn besparingen mogelijk op activiteiten als oculeren en wild wegbreken. Ook kan via deze techniek de stent het hele jaar door worden gemaakt onder gewenste omstandigheden voor arbeid en techniek.
    Original languageDutch
    Place of PublicationLisse
    PublisherPraktijkonderzoek Plant & Omgeving
    Publication statusPublished - 2011

    Keywords

    • roses
    • rosa
    • ornamental woody plants
    • rootstocks
    • rosa laxa
    • breeding
    • budding
    • plant diseases
    • agricultural research
    • netherlands

    Cite this