Blootstelling en opname van cadmium door runderen in de Kempen: een modelstudie

De opname van cadmium door runderen en ander grazend vee in de Kempen leidt mogelijk tot overschrijding van warenwetnormen in orgaanvlees en gezondheidschade. Om na te gaan hoe groot het gebied is waar de inname via grond, voer en water kan leiden tot normoverschrijding is een model opgesteld voor runderen en schapen. Dit model berekent voor de hele Kempen op een gridbasis van 100 x 100 meter de totale inname en de overdracht naar lever en nier. De resultaten tonen aan dat inname via gras de belangrijkste bron van cadmium is. Inname van water draagt alleen in extreme gevallen (sterk verontreinigd water) in aantoonbare mate (> 10% van de totale inname) bij. Op basis van de modelberekeningen blijkt dat normoverschrijdingen in lever en nier in een groot deel van de Kempen mogelijk zijn. Gebruik van schoon ruwvoer in de stalperiode reduceert de totale inname met bijna 40% en reduceert in belangrijke mate de kans op normoverschrijding. De modelberekende cadmiumgehalten in lever en nier komen redelijk tot goed overeen met velddata. Op basis van de berekende gehalten in lever en nier is het onwaarschijnlijk, dat er sprake is van directe gezondheidseffecten op het dier, ofschoon er studies zijn die bij (chronische) lage belastingen zoals die in de Kempen voorkomen, wel effecten hebben aangetoond. Voor runderen tot 6 jaar lijkt de kans op gezondheidseffecten echter klein.