Biological control of Pythium aphanidermatum in soilless systems : selection of biocontrol agents and modes of action

De schimmel Pythium aphanidermatum veroorzaakt wortelrot in o.a. komkommer en is een belangrijke ziekteverwekker in de moderne glastuinbouw. Bestrijdingsmiddelen tegen Pythium zijn verboden. Biologische bestrijding met antagonistische bacteriën is een veelbelovend alternatief. Deze antagonisten moeten actief zijn op die plaatsen op de wortels en stadia van plantengroei wáár en wannéér de ziekteverwekker actief is. In dit onderzoek is geprobeerd een selectiestrategie voor dergelijke bacteriën te ontwikkelen. Potentieel antagonistische bacteriën werden geselecteerd op basis van hun groeisnelheid en gebruik van voedingsstoffen (concurrentie met Pythium). Deze eigenschappen varieerden met de plaats op het wortelstelsel waar de bacteriën groeiden en met het plantengroeistadium. Toch bleken ze niet bruikbaar voor selectie van een effectieve antagonist van Pythium: snelle groeiers die veel voedingsstoffen gebruikten die de schimmel ook gebruikt, en bovendien aangepast waren aan plekken op de wortels waar de schimmel binnendringt, waren niet effectiever dan andere bacteriën. Van 128 geteste bacteriën bleek slechts één isolaat effectief, een Lysobacter enzymogenes. Deze bacterie produceerde verschillende schimmelremmende stoffen: biosurfactants (oppervlakte-actieve stoffen die de sporen van Pythium beschadigen) en een antibioticum. Mutanten van de antagonist die deze componenten niet meer produceerden werden getest op ziekteonderdrukking in jonge komkommerplantjes. Hierbij bleek dat het antibioticum essentieel was voor onderdrukking van P. aphanidermatum.