Voorbereiding rapportage Balans (WOT-04-010-033.15)

Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft als wettelijke taak om eenmaal per twee jaar een Balans van de Leefomgeving (BvdL) uit te brengen; een wetenschappelijk rapport waarin de stand van zaken in de beleidsuitvoering, de voortgang en nieuwe ontwikkelingen worden beschreven. Het PBL evalueert in de Balans van de Leefomgeving het rijksbeleid voor milieu, natuur en ruimte. Hoe werkt het beleid uit? Welke mogelijkheden heeft de Rijksoverheid om in te spelen op de grote leefomgevingsvraagstukken? In welke mate lukt dit? De Balans geeft parlement, kabinet en de samenleving een feitelijk onderbouwd inzicht in de huidige kwaliteit van de fysieke leefomgeving. Het is de tweejaarlijkse peilstok van het PBL die aangeeft in hoeverre de door de overheid ten doel gestelde leefomgevingskwaliteit tijdig wordt bereikt. Daar waar beleidsdoelen niet worden gehaald, geeft het PBL mogelijke verklaringen waarom dit zo is.

Het jaar 2020 is een belangrijk ijkpunt in het biodiversiteitbeleid; de strategie van het UN Verdrag inzake biologische diversiteit (CBD) en van de EU-biodiversiteitsstrategie lopen beide tot 2020. Naast het aflopen van deze twee strategieën zijn er ook enkele andere ontwikkelingen van groot belang voor het natuurbeleid zoals de uitspraken van het Europese Hof over de PAS in 2018 en de herziening van het GLB 2012 -2027.Nederland heeft zich gecommitteerd aan de Biodiversiteitsstrategie van de CBD en die van de EU. Beide strategieën lopen af in 2020; het jaar dat de Balans verschijnt. Belangrijke vraag is in hoeverre de 20 Aichi-targets van de CBD en 6 hoofddoelen van de EU-strategie zijn bereikt. De belangrijkste hoofdvragen voor Nederland hierbij als volg samen te vatten:

• Wat zijn de status en trends van de drukfactoren, natuur & biodiversiteit, natuur in de samenleving?
• Wat zijn de ontwikkelingen in de uitvoering van het natuurbeleid? (in relatie tot sectoren water-, klimaat-, landbouw- en milieubeleid)

Doel van het project is:

1. De reguliere indicatoren te actualiseren en de dossiers uit te werken en vast te leggen. Reguliere indicatoren zijn onder andere de realisatie van het natuurnetwerk, ecosysteemkwaliteit, milieu- en ruimte condities. Daarnaast maken we gebruik van indicatoren voor ecosysteemdiensten, maatschappelijke betrokkenheid en over de relatie natuur-economie.
2. Het natuurhoofdstuk van de Balans mee te schrijven en de beleidsrelevante onderwerpen aan de orde laten komen. Beleidsrelevant voor natuur en biodiversiteit zijn het aflopen van de biodiversiteitsstrategieën, maar dit hoeft niet het enige thema te zijn.
3. Het natuurhoofdstuk integraal mee op te pakken; het verhaal richten op snijvlakken natuur/water/landbouw/energie/klimaat