Meettechniek controle behandeld hout (BO-20-020-003, BO-20-002-024)

Om verspreiding van quarantaineorganismen te voorkomen heeft de International Plant Protection Convention (IPPC) in 2002 gestandaardiseerde maatregelen voorgeschreven die op houten verpakkingen moeten worden toegepast. Deze maatregelen zijn vastgelegd onder de naam Guidelines for regulating Wood Packaging material in International Trade - ISPM no. 15, kortweg ISPM 15. Toegestane behandeling conform ISPM 15 is warmtebehandeling ofwel 'Heat Treatment' (HT). Omdat aan het uiterlijk van een pallet of krat niets verandert, is gekozen voor een internationaal geldend markeringssysteem, het IPPC-merkteken, om aan te geven dat een verpakking goed is behandeld. In Nederland worden producent, handelaar, reparateur of behandelaar beoordeeld door geaccrediteerde certificatie-instellingen of de werkwijze aan de richtlijnen voldoet, en of deze kan worden geregistreerd bij de Stichting Markering Houten Verpakkingen (SMHV). Leveranciers die voldoen aan de eisen uit ISPM 15 krijgen een uniek  registratienummer dat herkenbaar in het IPPC-merkteken op het hout moet zijn aangebracht.

Het is gewenst om over een snel en adequaat instrument te beschikken waarmee kan worden geverifieerd of, al dan niet geïmporteerd hout (b.v. uit China), daadwerkelijk conform ISPM is behandeld. Onderzocht zal worden welke meetmethoden geschikt zijn, daartoe worden verschillende potentiële detectiemethoden geanalyseerd. De Elektron Spin Resonantie (ESR) meettechniek kan waarschijnlijk voor deze verificatie toepasbaar worden gemaakt. Dit blijkt uit het vooronderzoek Potentie van ESR als detectiemethode voor HT behandeld hout d.d. 5 juli 2012 van onderzoeksinstituut SHR. Het onderzoek in dit project zal zich daarom in de eerste instantie hierop richten. Eventuele andere technologische ontwikkelingen m.b.t. een bruikbare meetmethode worden verkend en zullen mogelijk in dit project worden ingebracht. Deze ontwikkelingen kunnen dan (eventueel) in combinatie met b.v. ESR worden ingezet om een betrouwbaar ‘track and  trace’ systeem te implementeren. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan een soort vingerafdruk per pallet producent met behulp van traceerbare merkers aan de pallets, die snel en goedkoop kunnen worden gemeten. Pallets die op deze manier worden herkend, kunnen dan steekproefsgewijs worden gecontroleerd, terwijl er voor pallets zonder een dergelijke vingerafdruk een intensieve controle nodig is met bijvoorbeeld ESR. Dit zou een belangrijke stimulans zijn voor het bedrijfsleven om de regelgeving na te leven.