LWV22248 Wijs met Wormen | herkauwers (BO-63-001-066)

De problematiek met parasitaire wormen in landbouwhuisdieren neemt serieuze vormen aan. De schatting van de kosten als gevolg van worminfecties bij melkvee in NL is ongeveer 70 m€ per jaar, waarvan 62,5 m€ productieverliezen betreffen (2020). Tegen anti-parasitaire diergeneesmiddelen komt inmiddels regelmatig resistentie voor, wat in een kostenpost van naar schatting 750 k€ resulteert, maar dat zal stijgen zoals in de schapenhouderij is ervaren. De afgelopen decennia is het veterinair parasitologisch onderzoek in Nederland sterk is afgebouwd met een kennishiaat als gevolg. In de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw ging men ervan uit dat met anti-parasitaire diergeneesmiddelen maagdarmwormen en leverbot onder controle gehouden konden worden. Daarnaast was er een leverbotwerkgroep die die jaarlijks leverbotprognoses opleverde. De leverbotwerkgroep is enkele jaren geleden opgeheven.
De gevolgen van het veelvuldige gebruik van anti-parasitaire diergeneesmiddelen worden zichtbaar in de vorm van resistente parasieten. Behandelingen met beschikbare diergeneesmiddelen zijn bovendien een forse belasting voor het ecosysteem. Klimaatverandering en de ambitie om nutriënten- en waterkringlopen te sluiten in een duurzaam voedselsysteem zullen bij een ongewijzigde strategie tot een toename van worminfecties leiden. Langere, warmere en voldoende vochtige zomers zijn zeer gunstig voor de ontwikkeling van maagdarmworminfecties. Vernatting van de natuur, met name in veenweidegebieden om oxidatie van veen tegen te gaan, is uitermate gunstig voor leverbot en vooral diens tussengastheer. Bovendien zijn (sommige) ontwormingsmiddelen (anthelmintica) bewezen toxisch voor andere evertebraten in het ecosysteem en ook voor in het water levende organismen. Veel van de gebruikte anthelmintica worden voor een groot deel onveranderd uitgescheiden in het milieu via de mest en urine van runderen. Daardoor hebben deze middelen een ongewild negatief effect op diverse ecosystemen zoals in bodem en water. Dat moet pleiten voor een veel restrictiever diergeneesmiddelengebruik. Naast beter gebruik van bestaand handelingsperspectief zijn nieuwe handelingsperspectieven, waaronder vaccins, nodig, die leiden tot optimaal gebruik van anthelmintica. Wijs met Wormen voorziet hierin.