LWV20360 Koeien & Kansen 2.0: Rendabele melkveehouderij bij het realiseren van complexe milieu-, klimaat- en biodiversiteitsopgaven (BO-55-001-012)

De melkveehouderijsector heeft te maken met grote uitdagingen die bepalend zijn voor de
toekomst van ieder melkveebedrijf, bijvoorbeeld op gebied van klimaat, milieu,
grondgebondenheid, biodiversiteit en kringlooplandbouw. De melkveehouder moet met alle
thema’s tegelijk omgaan in zijn bedrijf, èn een goed inkomen halen. De uitdaging is om deze
thema’s te integreren, zodat botsing ombuigt naar versterking van klimaat, milieu,
biodiversiteit en inkomen (figuur 1).
Dit project, Koeien & Kansen 2.0 (zie kader 1 voor de werkwijze), gaat de uitdaging aan en
werkt op 16 melkveebedrijven, samen met onderzoekers en adviseurs, aan oplossingen om
goed te presteren op alle thema’s tegelijk (integraliteit). Vanuit de integratie van stikstof,
broeikasgassen en biodiversiteit zijn de doelen: minimaal 65% eiwit van eigen land (of
omgeving) in het rantsoen, de ammoniak- en methaanemissie 30% lager dan in 2018 en
verbeteren van de biodiversiteit door een goede score op de prestatie-indicatoren van de
biodiversiteitsmonitor. Meer eiwit van eigen land in de voeding, leidt onder andere tot
minder input van soja en draagt daarom bij aan kringlooplandbouw. Samengevat: rendabele
oplossingen vinden voor een minimale belasting van natuur, milieu en voor meer
biodiversiteit. De integratie van deze thema’s zal leiden tot innovaties in de
bedrijfsontwikkeling die afhankelijk is van regio en grondsoort.
Met de kennis van nu zijn genoemde doelen integraal niet te realiseren, en de tijd dringt. Via
metingen (zie kader 1) wordt nieuwe kennis ontwikkeld. Dit leidt, in samenspraak met de
veehouders zelf, tot innovaties en oplossingen voor de toekomst. Denk aan innovaties bij
ruwvoerteelt (oa rietzwenkgras, bonen, bieten, kruidensoorten en vruchtopvolging),
mestmanagement (toepassing van vast, dik, dun), bemesting (interactie met weer, bodem
en gewasopbrengst), voedermiddelen (restproducten, laag emissie producten),
voerbehandeling (opslag, conservering), water- en bodembeheer (met effect op
biodiversiteit) en aanpassing van bedrijfsvoering en intensiteit. De ontwikkelde kennis
stroomt via de bewezen succesvolle communicatiewerkwijze door naar melkveehouders,
adviseurs, studenten en de overheid. Bij de kennisontwikkeling en -uitwisseling vervult het
project een onmisbare spilfunctie en bouwsteen bij andere (klimaat)onderzoeken om de
komende tijd grote stappen te zetten op de vele milieuthema’s samen (zie kader 2
‘belangrijke rol in andere projecten’).