Combineren van bioassays en analytiek voor snelle screening en risicogebaseerd monitoren (KB-37-002-009, KB-23-002-021, KB-15-006-029)

Binnen huidige monitoringsprogrammas wordt doorgaans gekeken naar een specifiek aantal stoffen waarvan de risicos meestal bekend zijn. Er zijn echter nog veel meer stoffen die ook een potentieel risico kunnen vormen. Het gebruik van bioassays die de (toxicologische) activiteit van stoffen meten, draagt bij aan het opsporen van deze nieuwe potentiële risicos van stoffen. Ook kunnen ze worden ingezet voor het meten van de totaalactiviteit van een groep stoffen met eenzelfde werkingsmechanisme. Voor veel voedselveiligheidsrelevante stofgroepen zijn dergelijke bioassays operationeel bij WFSR, maar voor enkele potentiële nieuwe risicos bestaan nog geen bioassays (bijvoorbeeld perfluorverbindingen). Voor perfluorverbindingen zijn analytische chemische methoden beschikbaar welke informatie geven over het voorkomen van enkele van die stoffen. Echter, er zijn meer dan 6000 perfluorverbindingen bekend die niet allemaal door de analytische chemische methode geanalyseerd worden. Het is daarom ook niet bekend of alle toxicologisch relevante componenten gedetecteerd worden met de beschikbare analytisch chemische methoden. In 2020 zijn verschillende bioassays onderzocht op hun toepasbaarheid. In 2021 wordt de meest veelbelovende assay verder geoptimaliseerd om nieuwe risicos op te sporen en stoffen te kunnen prioriteren welke opgenomen moeten worden in de analytisch chemische methoden. In dit project worden daarom bioassays ontwikkeld voor deze doeleinden, om uiteindelijk te gebruiken binnen WOT monitoringsprogrammas. In veel gevallen zal een bioassay resultaat verklaard kunnen worden met behulp van informatie over de individuele stoffen die geïdentificeerd en gekwantificeerd zijn met de bijbehorende analytisch chemische methode. Wanneer dat niet het geval is, bevat een dergelijk monster mogelijk nog onbekende bioactieve componenten die mogelijk een potentieel risico vormen. In dit project zal daarom ook worden ingezet op de ontwikkeling van een strategie om onbekende bioactieve componenten te identificeren. Daarnaast zal er in dit project ook een tool worden ontwikkeld om relevante stofgroepen voor toekomstig onderzoek te prioriteren.