Bruinrotbacterie groter risico dan gedacht (interview met L.S. van Overbeek)

Description

HIGHLIGHT: Bruinrotbacterie kan zich in Nederland prima handhaven. Ook bij lagere temperaturen, zo blijkt uit onderzoekers van Plant Research Wageningen. Het besmettingsrisico blijkt groter dan verondersteld. Door onze verslaggever. WAGENINGEN "Deze bacterie is in staat de winter te overleven, dat niet wat we verwachtten", zegt Leo van Overbeek, onderzoekers bij Plant Research International in Wageningen. Resultaten van een eerste studie naar de overwintercapaciteit van de tropische Ralstonia solanacearum (bruinrotbacterie) zijn onlangs gepubliceerd in het tijdschrift Phytopathology. "Er is altijd gedacht dat de bacterie bij een lage temperatuur gewoon doodgaat. Dat is in Zweden gebeurd en daar zijn ze van aardappelrot afgekomen, na een paar strenge winters." In Nederland zijn de zachte winters van de laatste jaren slecht nieuws voor de aardappelsector. Het vermoeden is nu dat de bacterie zichzelf ophoopt op bepaalde plekken in de natuur om te kunnen overleven. Bijvoorbeeld in bitterzoet, een waterplant, en modder die bescherming bieden tegen de vorst. Bruinrot is de grote schrik van aardappelboeren. Aangetaste aardappelplanten verwelken zienderogen en gaan onmiddellijk dood. Ook de aanverwante tomatenplant en het wilde bitterzoet (dat groeit langs waterwegen) kunnen worden geinfecteerd. Grootste zorg van onderzoekers en boeren is de ziekte uit het aardappelpootgoed te houden. Als dat zou worden geinfecteerd is Nederland niet meer officieel bruinrotvrij en dreigt een schade van vele tientallen miljoenen bij een door de EU opgelegd exportverbod. De bruinrotbacterie is afkomstig uit een tropisch klimaat, waarschijnlijk uit Zuid-Amerika. Opmerkelijk is dat de bacterie bij een temperatuur van vier graden overleeft, constateren de Wageningse onderzoekers. De bacterie wordt door de koude wel verzwakt, maar kan zich herstellen als de temperaturen stijgen. Vervolgens kan de bacterie wel van zijn vermogen zijn kwijtgeraakt om planten ziek te maken. Reden tot bezorgdheid? Van Overbeek: "Dat valt nog niet te overzien. Het lijkt of er iets genetisch gebeurt waardoor ze de bacterie niet meer massaal planten ziek maken. Maar als de bacterie zich wel kan handhaven weet je niet op hij op zeker moment de knop weer kan omzetten en planten toch weer ziek gaat maken. Het is heel belangrijk om te onderzoeken hoe de genetica werkt en wat er zou gebeuren als de bacterie weer kan infecteren." Onderzoek hiernaar wordt momenteel voortgezet in samenwerking met de universiteit Groningen. Aardappelboeren hoeven van dit alles niet te schrikken, aldus Van Overbeek. De maatregelen tegen aardappelrot werken vooralsnog afdoende.